-
(https://lh3.googleusercontent.com/proxy/Jzc8enD06-wcM6FK4DXbYvMEvT3UWMgIIFzJy8LnSVVt1pPq7h0k8-MBEzlNGycAs13ZLiDYZquP3O_PzyRY)
Na jednym ze wzgórz otaczających Edessę wznosi się klasztor zamieszkany przez ojców Mechitarystów.
(https://armenianchurchco.com/wp-content/uploads/2017/09/21743405_10213057174536382_7517982096047546145_o-1024x633.jpg)
Niosą oni posługę duchową Ormianom i wszystkim, którzy tego potrzebują, w tym wielu pielgrzymom.
(https://churchpop.com/wp-content/uploads/2019/10/Kim-Kardashian-1280x720.jpg)
Wszyscy goście są bardzo życzliwie witani przez mnichów.
(https://mirrorspectator.com/wp-content/uploads/2017/09/SanLazzaro-1-e1505754152669.jpg)
Do klasztoru chętnie przybywają także dzieci z ormiańskich rodzin.
(https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcT_ZmnmDp6QV_69kKgmZgaeHTp40xTTK5lZVG0kN1sVPGV0cTK6&usqp=CAU)
Centrum, wokół którego obraca się życie w klasztorze, jest Kościół św. Grzegorza z Nareku, mnicha i doktora Kościoła, który był jednym z największych ormiańskich poetów i mistyków.
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Bzommar_monastery_4.jpg/800px-Bzommar_monastery_4.jpg)
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0b/Saint_Gregory_Of_Narek.jpg)
Codziennie w kościele odprawiana jest Najświętsza Ofiara w rycie ormiańskim. Ryt ten zapożyczył sporo elementów z obrządku rzymskiego, na przykład Confiteor czy psalm 42, ale pozostał całkowicie odrębnym rytem.
(https://3.bp.blogspot.com/-UMM-NTC5bYo/XHL9EHQxNvI/AAAAAAAAGO0/zkyBc13JB9c0-ZJd14ZzJ8k9_A0L5aISACLcBGAs/s1600/Armenian%2Brite%2B%25283%2529.jpg)
(https://stjameswatertown.org/wp-content/uploads/2014/09/badarak.jpg)
Zakonnicy działają też w innych miejscach Cesarstwa, na przykład w Betlejem czy w Jerozolimie. Pod ich opieką pozostaje też kaplica w Turbessel.
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Armenian_Liturgy_in_Holy_Sepulchre-5.JPG)
-
Zakonnicy codziennie odmawiają piękne modlitwy swojego patrona:
Zwracam się ku Tobie, Święta Matko Boża.
Ty byłaś umocniona i osłoniona przez Ojca Najwyższego,
przygotowana i poświęcona przez Ducha Świętego,
który spoczął na Tobie,
upiększona przez Syna, który zamieszkał w Tobie;
przyjmij tę modlitwę i przedstaw ją Bogu.
Zawsze wspierany przez Ciebie
i napełniony Twoimi dobrodziejstwami,
mając u Ciebie schronienie i światłość,
będę żył dla Chrystusa Twojego Syna i Pana.
Bądź moją obrończynią, proś, błagaj w mojej sprawie.
Jak wierzę w Twoją niewymowną czystość,
tak wierzę, że dobrze przyjmiesz te moje słowa i prośby.
I tak będzie, Matko naszego Pana,
jeśli w moim niepewnym szukaniu
Ty mnie przyjmiesz, Ty cała nam dana!
Jeżeli w moim miotaniu się i niepokoju
Ty mnie uspokoisz, Ty, która jesteś uciszeniem.
Jeżeli zamieszanie moich namiętności
Ty w pokój zamieniasz, Ty dawczyni pokoju.
Jeżeli moje gorycze Ty osłodzisz,
Ty, która jesteś Słodyczą.
Jeżeli moje nieczystości Ty usuniesz,
Ty, która pokonałaś wszelkie zepsucie.
Jeżeli moje łkanie Ty uciszysz,
Ty, która jesteś radością.
Proszę Cię, Matko najwyższego Pana Jezusa,
któregoś porodziła jako Boga-Człowieka,
a który jest wielbiony razem z Ojcem i Duchem Świętym,
który jest wszystkim we wszystkich rzeczach.
Jemu niech będzie chwała przez wszystkie wieki wieków. Amen.
-
Modlitwa wieczorna:
Panie, uczyń znak krzyża nad moim domem.
Nakryj Twoją dłonią dach, który mnie osłania.
Prawicą Twoją osłoń moje łoże, na którym spoczywam.
Zachowaj nienaruszony oddech, którym obdarzyłeś moje ciało.
Daj mi spokojny odpoczynek w ciągu tej nocy,
abym o świcie, w pełni rozbudzony
i ugruntowany w nowym rozradowaniu,
mógł wznosić ku Tobie głos mojej modlitwy
nasyconej zapachem wiary.
-
Panie, Boże wszechmogący!
Przyjmij łagodnie tego, który Cię napełnia goryczą.
Skieruj Twoją światłość na moją ciemną twarz.
Chwało, Dobroci, Miłosierdzie,
usuń mój wstyd, zabierz mój ciężar.
Naznacz krzyżem, Twoim Imieniem, Twoim podpisem
naznacz okno mojego domu.
Twoim wyciągniętym ramieniem
osłoń miejsce mojego spoczynku.
Zachowaj czystym tchnienie,
które Ty sam tchnąłeś w moje ciało.
Daj mi słodki odpoczynek
w sercu tej głębokiej nocy,
a uczyń to w imię Tej,
która na świat Cię wydała,
najświętszej z matek,
i w imię wszystkich Błogosławionych Twoich.
Oczyść moje spojrzenie, daj mu słodycz i przejrzystość,
otocz mnie całego Twoją Nadzieją,
ażebym się nie poddał zawieruchom życia
i nie stał się ofiarą potęgi marzeń sennych.
Czuwaj, czuwaj nade mną,
ażebym znów, wyrywając się ze snu,
odnowił się w źródłach Twojej radości
i mógł skierować do Ciebie moją modlitwę.
Bo przez wieki wieków
Tobie tylko oddaje chwałę
wszystko stworzenie. Amen.
-
Ojcowie zaczęli już dziś przygotowania do jutrzejszego święta Wskrzeszenia Łazarza - Յիշատակ Ղազարու յարութեան, Hiszatak Ghazaru harutianyn.
(https://lh3.googleusercontent.com/proxy/f_UH81y8MJi5s5bqareQxF8FK3qBtTPLnYWrQEm2jGTlwmVS1Lb-ESYcRW4Vf6DgtQrJnBSDTbhctQWPbQflUNyga-SbYc7o745u9h4nBzwnHILuzaOfnU16oY0gGnqv6YVF-mTYyklGH-lrq08xcBYZ6TzK)
-
Mnisi zgodnie z nakazem prymasa uderzyli w dzwony i odśpiewali suplikacje:
https://youtu.be/y2Uuft3BiYU (https://youtu.be/y2Uuft3BiYU)
https://youtu.be/XWv9CLF3Xp0?t=4 (https://youtu.be/XWv9CLF3Xp0?t=4)
Zakonnicy nie ustają w modlitwie za Ojca świętego.
-
Nadal trwają modlitwy o pokój. Dziś opat sprawował Najświętszą Ofiarę (Surb Patarag) w tej intencji.
(https://i.ytimg.com/vi/IpztoaQ0vh4/maxresdefault.jpg)
-
Z samego ranka mieszkańcy Edessy pośpieszyli do opactwa. Wcześniej mimo niepokojów na granicy mnisi odmówili schronienia się w cytadeli, teraz miało się okazać, jaką cenę przyszło im za to zapłacić.
(https://c8.alamy.com/comp/PGTH3C/the-ruins-of-the-churches-in-qaraqosh-the-christian-city-destroyed-by-isis-PGTH3C.jpg)
Po przejściu przez wyważoną bramę klasztoru oczom mieszkańców ukazał się straszny widok. Wnętrze kościoła było całkowicie zniszczone i sprofanowane.
(https://media.breitbart.com/media/2016/12/destroyedchurch3.png)
(https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcRE6cg8sTtLloY5A5CLV9Aziy0D8uXd5QydnNp2Nz9AsqN5xxn4&usqp=CAU)
Ani jeden krzyż, ani jedna figura czy obraz nie pozostały całe. Podobnie spalono na dziedzińcu też wszystkie księgi, znajdujące się w opactwie, niektóre wielowiekowe i zdobione bezcennymi miniaturami.
(https://a57.foxnews.com/a57.foxnews.com/media2.foxnews.com/2016/03/15/640/360/931/524/031516_burning_books22_1280.jpg?ve=1&tl=1)
Wszyscy mnisi zginęli śmiercią męczeńską.
(https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcTa4P_dBoYKIuq96Fs4c_-ZfP7q8OPu5RwTulM5N-uRYnePcFtH&usqp=CAU)
(https://images.squarespace-cdn.com/content/v1/52c2df7ae4b0d215dded86fd/1444222351315-FQY4KDSDQTMQAX68HSDV/ke17ZwdGBToddI8pDm48kN-iCp0H8EbLNb85VXvIfntZw-zPPgdn4jUwVcJE1ZvWQUxwkmyExglNqGp0IvTJZUJFbgE-7XRK3dMEBRBhUpwJ9HQgZp3oxeBiIm-pcS5SfS-zts_3xPPiL94bG8Dub8cC2USuOBCliuH5f7Cfki4/image-asset.jpeg)
Niektórzy, na wzór Naszego Pana, ponieśli śmierć na krzyżu.
(https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcQFSC3Q_dP44cUy-4pAJkl_Ox_LmB3r4HfYfPsXoOn4JieC-l0z&usqp=CAU)
Na ten widok z gardeł wszystkich obecnych wyrwał się tylko jeden okrzyk: TER WOGHORMIJA!
-
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/05/Holy_Saviour_church_under_renovation_Gyumri.jpg)
Trwają prace przy odbudowie klasztoru i uprzątnięciu go z gruzów. Mnichów - męczenników pochowano w zaszczytnym miejscu pod posadzką prezbiterium. Wśród mieszkańców Edessy jest kilku młodzieńców, którzy zgłosili chęć wstąpienia do klasztoru. Po zakończeniu odbudowy rozpocznie się ich nowicjat.
-
(https://lh3.googleusercontent.com/proxy/OyTEX2c5g2lHV1jKCqAPIy5_pmwSd3Zc23f2tlrHKxV8EjzRfX8bzfDBGKP4aqIZGMlmz0-rngl0jC9eWZ_EN7qNjwOGBZ67AxS0OXdcYq7Zl49BnLxQYlA)
Zniszczony klasztor został ponownie konsekrowany. Zasadniczy etap odbudowy już zakończono, ale prace wykończeniowe będą się jeszcze ciągnąć przez długi czas. W opactwie nowicjat rozpoczęło kilkunastu młodzieńców z Edessy i okolic, ale też z Jerozolimy czy z Cylicji.
(https://lh3.googleusercontent.com/proxy/ZZbxlUHeuJzeq96ne29R1_vSnoRFl07yysX4hTf6PDWc8YUDX_6odrDqPgzeXiwyWJxv7C3O2RkiVT-IIGQCBX8_s88iSu770wdqc3LT7InSdNw)
Ich duchownym opiekunem będzie przybyły z Jerozolimy o. Mesrop.
(https://feelarmenia.com/wp-content/uploads/2018/03/557853716b28cc1fdd6c2be13d345da9-armenian-culture-byzantine-art.jpg)
-
(https://www.steppestravel.com/app/uploads/2019/12/Haghpat-Monastery-2-1024x576.jpg)
W klasztorze odprawiono dziś Liturgię w intencji kardynałów zgromadzonych na konklawe o światło Ducha Świętego i dobry wybór Następcy św. Pawła.
-
(https://4.bp.blogspot.com/-4iKqB2tk4sY/Xc1tcpuN1yI/AAAAAAAAziU/SI-PJDhEqsQbBoLYtVGul4vcpjVDXXcOACLcBGAsYHQ/s640/DSCN3221.JPG)
Dziś w klasztorze modlono się w intencji diecezji Teplice, której katedra spłonęła.
-
Dzień przed odjazdem marzpan odwiedził oo. mechitarystów w ich klasztorze nieopodal Edessy. Służył jako diakon w Liturgii odsłużonej przez opata, o. Mesropa, a później w rozmowie z nim prosił, aby w wypadku ponownego zagrożenia mnisi niezwłocznie schronili się za murami miasta - obietnicę tymczasowego opuszczenia opactwa udało mu się uzyskać. Na koniec złożył ofiarę na rzecz monasteru.
(https://1.bp.blogspot.com/-QJZZOEP22M8/X3NraTyErPI/AAAAAAAAH7A/pOCpVg8gsjsXROKIxlUSEGKr1flVFc7fwCLcBGAsYHQ/s2048/Photo1.jpg)
-
Աստվածահայտնություն - Boże Objawienie(https://www.torontoarmenianchurch.com/wp-content/uploads/2013/08/s-IMG_1433.jpg)
Gdy zaś Jezus narodził się w Betlejem w Judei za panowania króla Heroda, oto Mędrcy ze Wschodu przybyli do Jerozolimy i pytali: «Gdzie jest nowo narodzony król żydowski? Ujrzeliśmy bowiem jego gwiazdę na Wschodzie i przybyliśmy oddać mu pokłon». Skoro to usłyszał król Herod, przeraził się, a z nim cała Jerozolima. Zebrał więc wszystkich arcykapłanów i uczonych ludu i wypytywał ich, gdzie ma się narodzić Mesjasz. Ci mu odpowiedzieli: «W Betlejem judzkim, bo tak napisał Prorok: A ty, Betlejem, ziemio Judy, nie jesteś zgoła najlichsze spośród głównych miast Judy, albowiem z ciebie wyjdzie władca, który będzie pasterzem ludu mego, Izraela». Wtedy Herod przywołał potajemnie Mędrców i wypytał ich dokładnie o czas ukazania się gwiazdy. A kierując ich do Betlejem, rzekł: «Udajcie się tam i wypytujcie starannie o Dziecię, a gdy Je znajdziecie, donieście mi, abym i ja mógł pójść i oddać Mu pokłon». Oni zaś wysłuchawszy króla, ruszyli w drogę. A oto gwiazda, którą widzieli na Wschodzie, szła przed nimi, aż przyszła i zatrzymała się nad miejscem, gdzie było Dziecię. Gdy ujrzeli gwiazdę, bardzo się uradowali. Weszli do domu i zobaczyli Dziecię z Matką Jego, Maryją; upadli na twarz i oddali Mu pokłon. I otworzywszy swe skarby, ofiarowali Mu dary: złoto, kadzidło i mirrę. A otrzymawszy we śnie nakaz, żeby nie wracali do Heroda, inną drogą udali się do swojej ojczyzny.
6 stycznia Kościół ormiański obchodzi Աստվածահայտնություն (Astwacahajtnutjun) - Boże Objawienie. Święto to upamiętnia Narodziny, Pokłon Mędrców i Chrzest Pański, ale akcent położony jest na to trzecie wydarzenie. Osobne święto Bożego Narodzenia w pierwszych wiekach nie było obchodzone w Kościele Powszechnym i choć większość obrządków przyjęła je, to Ormianie są wyjątkiem. Wcielenie Chrystusa dokonało się przy Zwiastowaniu, zaś teraz świętujemy objawienie się Boga wszystkim ludom, ukazanie, że naprawdę jest EMMANUELEM - Bogiem z nami. Bóstwo Jego zostało nam objawione zwłaszcza przy Chrzcie, dlatego dziś na pamiątkę tego wydarzenia święci się wodę.
-
Օր Մեռելոց
(https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTZSJhiJA623T5eMkj1HhuPEJBVQs72ivQNfA&usqp=CAU)
Następnego dnia po Astwacahajtnutjun, podobnie jak po Wielkiejnocy, Przemienieniu Pańskim, Wniebowzięciu Bogurodzicy i Podwyższeniu Krzyża Świętego, przypada Or Mereloc - dzień zaduszny. W tym roku ojcowie mechitaryści modlili się szczególnie w intencji świętej pamięci Vlada Petrowića, zmarłego w czerwcu zeszłego roku.
https://youtu.be/RrXNO_13uuA (https://youtu.be/RrXNO_13uuA)
-
(https://collectionimages.npg.org.uk/std/mw205864/Archimandrite-Yeghiche-Armenian-monk.jpg)
W Edessie rezyduje biskup syryjski, którego katedrą jest kościół św. Addaja i któremu podlegają też miejscowi Chaldejczycy. Duchowieństwo i wierni innych obrządków nie posiadają własnego eparchy, lecz podlegają Diecezji Konstantynopolitańskiej. Formalnym zwierzchnikiem wszystkich Ormian, Greków i Łacinników zamieszkałych w dobrach Bagratydów jest opat klasztoru Mechitarystów w Edessie; obecnie tę funkcję piastuje o. Mesrop. Ponieważ docierająca z Turbessel dziesięcina jest mniejsza niż powinna być, mnich wysłał dziś x. Bazylego, jednego z greckich duchownych z Edessy, do odbudowanego miasteczka, aby zbadał przyczynę niższej wartości podatku i zaradził jej.
-
(https://www.orthphoto.net/photo/201910/117248.jpg)
Gdy o. Mesrop dowiedział się od o. Bazylego o obecności heretyków w Turbessel, kazał zwołać synod duchowieństwa katolickiego posługującego w dobrach Bagratydów. Z powodu utrudnień w podróży związanych z porą roku, większość wezwanych przybyła dopiero po dwóch tygodniach; nim to nie nastąpiło, nie można było rozpocząć obrad. Przewodził im Mar Efrem, syriacki biskup Edessy, zaś wśród zgromadzonych znaleźli się o. Mesrop, Toros z Turbessel i liczni duchowni ormiańscy, syriaccy, chaldejscy i greccy, a także jedyny kapłan łaciński, opiekujący się kaplicą św. Wawrzyńca. Obecność heretyków zaskoczyła wielu obecnych; o ikonoklastach nie słyszano od ponad dwóch wieków, więc niektórzy kwestionowali tożsamość z nimi heterodoksów z Turbessel. Było to tym bardziej wątpliwe, że ikonoklaści, jak wiadomo, nie odrzucali krzyża. Gdy tak wszyscy rozprawiali i zastanawiali się, jaka to by mogła być sekta, powstał bawiący akurat przejazdem sędziwy mnich z północy, imieniem Krikor, i wypowiedział tylko jedno słowo:
- Paulicjanie.
Wszyscy zebrani wzdrygnęli się. Herezja ta, stanowiąca kontynuację starej wiary Maniego, przez kilkaset lat stanowiła zagrożenie dla ortodoksji na całym wschodzie Cesarstwa oraz w Armenii, przyciągając nawet osoby pozostające na szczytach władzy. Zdarzało się nawet, że cesarscy wysłannicy, którzy mieli rozwiązać problem sekty, sami do niej przystępowali! Dopiero oficerowie św. cesarzowej Teodory poważnie osłabili ten odłam, wybijając dziesiątki tysięcy jego wyznawców. Nie był to jeszcze koniec paulicjan; przez następne lata często najeżdżali ziemie Cesarstwa, bezczeszcząc kościoły i docierając aż do Nikomedii i Efezu. Pokonano ich kilkadziesiąt lat później, ale nadal stanowili znaczącą siłę aż do czasów cesarza Jana Tzimiskesa, który wysiedlił ich do Bułgarii. Czyżby nie wszyscy opuścili wtedy okoliczne ziemie?
Ale w jaki sposób to zbadać? Nikt dobrowolnie nie przyzna, że jest heretykiem, a czy można wierzyć wymuszonym zeznaniom? Uradzono jedynie, aby przesłać przez Antiochię wieści na na zachód do cesarza, marzpana i biskupa. Wtedy Krikor znów przemówił, radząc, by posłać zaufanych ludzi do krain, skąd wywodzą się heretyccy koloniści; w ten sposób można będzie ustalić, czym jest i skąd się wzięła ich herezja.
-
(https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSTr9Ad0tfxIRXwg9QzM914x8HAnzfk2RCy6mXyIulG0vS5UKh2sqmnKByT26clKPkGrSM&usqp=CAU)
Dziś Kościół Ormiański wspomina św. Hripsime (Rypsymę), dziewicę i męczennicę. Była ona mniszką na ziemiach Cesarstwa, którą poślubić zapragnął cesarz Dioklecjan. Wraz z przełożoną - św. Gajane - i trzydziestoma ośmioma towarzyszkami uciekła na ziemie Armenii, gdzie jej uroda poruszyła serce króla Trdata (Tirydatesa). Jemu jednak również się oparła. Ani obietnice bogactwa i królowania, ani groźby nie zdołały złamać woli świętej. Stracono więc ją wraz z towarzyszkami za wyjątkiem pięciu - trzy z nich, wśród nich Gajane, zginęły następnego dnia, zaś przeznaczeniem pozostałych było ocaleć - były to św. Mane, która została później pustelnicą oraz św. Nino, która zaniosła chrześcijaństwo do Gruzji. Po tym wydarzeniu król Trdat oszalał; miał jednak również chwile jasności umysłu. W jednej z nich za poradą swojej siostry - Chosrowiducht - udał się do więzionego przez siebie od lat św. Grzegorza Oświeciciela, syna mordercy jego ojca. Św. Grzegorz ochrzcił i uzdrowił Trdata, a Armenia stała się pierwszym chrześcijańskim państwem świata. Sam król wraz z siostrą i małżonką imieniem Aszchen jest również czczony jako święty.
-
Օր Մեռելոց
(https://external-content.duckduckgo.com/iu/?u=https%3A%2F%2Finfo-arm.com%2Fwp-content%2Fuploads%2F2019%2F04%2F9n1QfTdfClVfNv6ycFhFPcmX3l.jpg&f=1&nofb=1)
Dzień po Uniesieniu (Wniebowzięciu) Bogurodzicy, podobnie jak po czterech innych świętach, przypada Or Mereloc - dzień zaduszny. Mnisi otaczają modlitewną pamięcią wszystkich zmarłych, ale tym razem szczególnie prosili Boga o zbawienie duszy ś.+p. biskupa Adalbertusa, niegdysiejszego pasterza Cesarstwa. Choć jego pontyfikat nie odznaczał się wielką aktywnością, powinniśmy miłować wszystkich bliźnich i modlić się za nich.
-
(https://i.pinimg.com/564x/b9/6d/25/b96d2509bfb89c6c3965d8a1db0d392f.jpg)
Wieczór był jeszcze nie bardzo późny, ale mnisi kładli się spać niedługo po zachodzie słońca, toteż przybysze musieli dłuższą chwilę dzwonić do monasterskich wrót, nim wysłano nowicjusza, by sprawdził, kim są i otworzył im. Gdy jednak goście dostrzegli jego twarz w okienku, miast skrzypienia unoszonych podwojów usłyszeli tupot odzianych w sandały nóg i okrzyki: Ojcze opacie, ojcze opacie! Pan Gagik wrócił! Dopiero po chwili zarazem zawstydzony, jak i podekscytowany młodzieniec znowu zjawił się przy bramie i wpuścił gości. Przed kościołem czekał na nich opat wraz z mnichami i powitał dostojnego przybysza chlebem i solą. Bagratyda zauważył jednak, że zakonnik nie wydawał się wcale zdziwiony tym niezapowiadanym przecież powrotem. Spożył u gościnnych mechitarystów wieczerzę - postną, bo taki był to dzień zarówno dla Greków, jak i dla łacinników, i zadał kilka pytań na temat ostatnich miesięcy w Edessie, interesując się zwłaszcza kwestią sekty. Odpowiedziano mu jednak, że wobec ostrożnego postępowania duchowieństwa, które stara się unikać konfliktów, utrzymuje się kruchy spokój; większym problemem natomiast jest napływ wielu uciekinierów ze wschodu. Na koniec rozmowy templariusz spytał o. Mesropa, czy nie dziwi go taki nocny i niespodziewany powrót.
- Nie - odrzekł tamten. - Wiedziałem, że wrócicie.
I już więcej nie śmiał go pytać.